Column: Communicatie in al haar facetten
Briefjes. Bij ons thuis ligt standaard een schrijfblokje op het aanrecht waarop wij een en ander opschrijven. Bijvoorbeeld de nodige boodschappen: pindakaas, bakboter (vloei), roomboter gezouten/ongezouten, shampoo Arjen, hardbroodjes. Of we schrijven er bijzonderheden op die niet urgent zijn maar wel snel vergeten kunnen worden: kaart Tante Julia, broek innemen, batterij pa horloge, belasting invullen. Of we schrijven er huishoudelijke taken op als we elkaar even niet zien door de verschillende werktijden:
‘Wil je de was uit wasmachine in de droger doen? Werkse XXX’
En dan is er nog de takenlijst die hoofdzakelijk voor mij opgesteld is: garage opruimen, spullen naar de stort, spullen naar de kringloop en dat vreselijk irritante keukenlampje nou eens maken! Wanneer je dan eens misgrijpt en alsnog naar de winkel moet of als je wat vergeten bent dan heb je dat puur aan jezelf te danken is mijn mening. ‘Wie schrijft die blijft’ is mijn motto. Oh ja, en vooral niet vergeten af te strepen! Anders zit je ineens met allerlei dubbele producten. Dat is leuk als het om aanbiedingen gaat maar voor je het weet zien ze je als een dependance van de Plus, Jumbo of AH.
Tot zover de briefjes.
Want we doen het ook digitaal. Zoals de digitale agenda die ons, hopelijk, tijdig waarschuwt voor afspraken bij de tandarts, de huisarts, de pedicure of de schoonheidsspecialiste. Altijd handig als je net even op de bank wil gaan liggen en je krijgt een pop-up melding dat de tandarts je verwacht.
Want door al die communicatie gaat vergeten steeds beter!
Ik ben geboren in het analoge tijdperk en dan is voorgaande een logisch gevolg, die combinatie met dingen op papier of digitaal opschrijven. Dat kladblokje met die pen gaat net even wat sneller dan de juiste app op je telefoon openen. En helemaal blind vertrouwen op de techniek kan ook niet.
Wát als de stroom uitvalt bijvoorbeeld.
Dan staat het leven voor velen ineens stil en zit vooral de digitale generatie met de handen in het haar: “OMG! WTF moeten we nu?” om het maar even in het hedendaags Nederlands te duiden. De ouderen hebben daar natuurlijk ook last van maar kunnen zich nog wel redden door dingen tevoorschijn te halen zoals bijvoorbeeld een boek, de krant, een spel kaarten, de fotoalbums op zolder. Of ze duiken lekker het bed in met hun partner.
Al die communicatiemiddelen zijn wel handig.
Maar om nou te zeggen dat we beter met elkaar zijn gaan communiceren? Nee, absoluut niet! Ik ben juist bang dat we eigenlijk steeds meer van elkaar afdrijven. Neem het bellen met elkaar. Ik las van de week dat bellen aan het uitsterven is, met name bij de jongeren. Ze communiceren steeds meer via de andere kanalen welke ze tot hun beschikking hebben. Ik moet hier eerlijk bekennen dat ik ook haast niet meer bel, eigenlijk alleen nog maar met mijn vrouw wanneer zij mij belt om te vragen wat er nu precies op het boodschappenbriefje staat, tussen de pindakaas en roomboter.
Want mijn handschrift is er door al dat digitale gedoe écht op achteruit gegaan!
En ik bel zo nu en dan met de familie wanneer dat zo uitkomt of even nodig is. Vroeger belde ik wel veel, vooral nadat ik op mijzelf was gaan wonen. Op maandagavond was het vaste prik om met mijn moeder te bellen. Dan vertelde ik over al mijn belevenissen van die week die ik allemaal mee mocht maken in de grotemensenwereld. Of ik belde met vrienden op afstand en dan lulden we gauw een uur vol. Maar tegenwoordig communiceer ik het meest via WhatsApp. Ik denk ook omdat je daarmee de andere de gelegenheid geeft te antwoorden wanneer het hem of haar uitkomt. Dat is best wel een voordeel. Een nadeel is dat vooral de jeugd, bijvoorbeeld mijn eigen kinderen, soms daags erna pas reageren.
Als ze al reageren.
“Ja pa, we zitten niet de hele tijd op onze telefoon.” Nou, daar geloof ik dus geen bal van maar ik laat het maar, het hoort er kennelijk bij. Gelukkig mag ik regelmatig ook nog goede gesprekken voeren zonder digitale tussenkomst. Bijvoorbeeld rechtstreeks met de persoon die voor mij staat. Bij dat laatste is het wel belangrijk dat beide partijen goed naar elkaar luisteren. Want soms kan een gesprek eenrichtingsverkeer zijn. Dan vertel je, nadat de vraag gesteld is hoe het met je gaat, dat je de laatste tijd erg last van je rug hebt. Vervolgens krijg je alle kwalen van de andere over je heen en besef je dat je er voor de zoveelste keer weer ingetrapt bent.
Dat de ander er met jouw verhaal vandoor gegaan is.
Maar we hebben zo ontzettend veel communicatiemiddelen alleen gebruiken we het niet goed, waardoor er onvrede ontstaat. Waarom bijvoorbeeld wel een nieuw gemeentehuis in onze gemeente bouwen maar een sportcomplex waar velen gebruik van maken, sluiten. Gebruik ze om dingen uit te leggen, zo breed mogelijk en beperk je niet tot enkel je eigen website.
Duidelijkheid schept begrip en draagkracht.
Een taalbarrière hoeft een goede communicatie ook niet meer in de weg te staan want Apps als bijvoorbeeld Google Translate of SayHi helpen daarbij. Dit soort hulpmiddelen dragen bij aan meer begrip voor elkaar, waar je ook maar vandaan komt, waar je ook maar in gelooft, wat je problemen zijn of wat je tradities maar mogen zijn. Mensen zoals jij en ik.
Grenzen en politieke standpunten vervagen door de digitale revolutie.
Dat werd maar weer bevestigd nadat Turkije en Syrië onvoorstelbaar hard getroffen werden door enorm natuurgeweld. Nu werden alle communicatiemiddelen ingezet om de wereld te laten zien hoe onder erbarmelijke omstandigheden hulp aan de getroffenen geboden werd. Een gebied drie keer zo groot als Nederland (!) ligt volledig in puin en men blijft de doden maar tellen. En toch wagen redders van allerlei nationaliteiten hun leven om dat ene kind, man of vrouw te redden. Via de televisie, de telefoon of de tablet zijn we getuige van iets wat we nog wel eens willen vergeten:
Medemenselijkheid.
Voor mij een bevestiging dat de meeste mensen toch echt deugen!
Mensen zoals jij en ik.
