“De bezetting van Nieuweschans hield ons een spiegel voor”
Bad Nieuweschans – Zoals elk jaar vindt in dit grensdorp een indrukwekkende 4 mei herdenking plaats. Misschien kan een enkeling van de inwoners zich nog herinneren wat hier 80 jaar geleden zich heeft afgespeeld. Zoals de treinen, met Nieuweschans als laatste station in Nederland, die doorreden naar de vernietigingskampen. De deur van zo’n wagon misschien nog op een kier, waardoor de Joodse mensen misschien nog een briefje naar buiten konden gooien, in de hoop dat dit laatste bericht nog in Nederland gelezen kon worden.
Stationsmonument
Op het station staat daarom een monument, die deze kier van een wagon symboliseert, met bovenin nog een klein vogeltje zichtbaar. Elk jaar wordt hier ook een bloemstuk neergelegd, zodat dit verhaal nooit vergeten mag worden. Ook de betrokkenheid van de kinderen van KC Houwingaham bij het leggen van bloemen op de graven van de gesneuvelde piloten en verzetshelden draagt bij aan het doorgeven van de geschiedenis aan nieuwe generaties. De aanwezigheid van Oekraïense gezinnen maakt de herdenking des te aangrijpender en verbindt verleden en heden op een bijzondere manier.
Even voor 20:00 uur komt men dan tezamen bij het monument aan het begin van de Voorstraat, om kransen en bloemstukken te leggen door leden van het 4 mei comité en Dorpsbelangen. De Taptoe en het Wilhelmus zijn gespeeld door Willem en Ira Frieswijk met zang van het Schansker Dameskoor.
(Lees verder onder de foto)
Verlies werkt nog steeds door
Aart Jan Langbroek hield namens de gemeente Oldambt een toespraak. “Het verlies van inwoners tijdens de oorlogsjaren werkt nog steeds door tot op de dag van vandaag. Op partners, op gezinnen en op de gehele samenleving van Bad Nieuweschans en daarbuiten. Met dankbaarheid gedenken we degenen die joden hielpen zich te verbergen, die het de Duitsers moeilijk maakten, en die onderduikers hielpen aan voldoende voedsel. We zien deze verzetshelden terug in enkele straatnamen waar we zojuist langs zijn gelopen.”
Nooit meer oorlog
Aart Jan Langbroek: “‘Nooit meer oorlog’ was de gedachte. En ja, we hebben 80 jaar vrede in West-Europa. Vooral door samenwerking van veel landen die zich verenigden. Maar die vrede is niet vanzelfsprekend. De vredesmissies elders in de wereld, na die Tweede Wereldoorlog laten dat zien. Het kostte ook militairen uit ons land het leven, in de Balkan, of verder weg in Afghanistan. Ook in Mali kwamen in 2016 door ongelukkige omstandigheden militairen om, zo ook Henry Hoving en zijn maat Kevin Roggeveld. Beiden werden ze nog geen 30 jaar oud. Henry speelde vroeger samen met onze kinderen.”
Spiegel
“De bezetting van Nieuweschans, ja, de gehele Tweede Wereldoorlog, hield ons een spiegel voor. Een geschiedenis die eens en voor altijd achter ons zou liggen. Wij zijn hier samen om het stof dat die spiegel bedekt af te blazen, ieder jaar opnieuw. Daarom herdenken we nadrukkelijk tijdens de twee minuten van stilte de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog en de gevallenen tijdens vredesmissies. Zodat we de donkere geschiedenissen helder voor onze geest blijven houden. En dat we met gezamenlijke inspanning blijven werken aan een duurzame wereldwijde vrede”, aldus Aart Jan Langbroek.
